Truyện
ngắn Gió Lạnh đầu mùa
được sáng tác bởi tác giả Thạch Lam (1910-1942), tên khai sinh là Nguyễn Tường
Vinh, sinh ra tại Hà Nội và khi còn nhỏ sống ở quê ngoại Cẩm Giang, Hải Dương.
Tác giả là cây bút xuất sắc của Tự lực văn đoàn, sáng tác ở đa dạng các thể
loại như tiểu thuyết, truyện ngắn, tùy bút,... Bên cạnh tác phẩm Gió lạnh đầu mùa,
Thạch Lam còn nổi tiếng với Hai đứa trẻ, Nắng trong vườn, Sợi tóc,...
Trong
đó, truyện ngắn là thể loại
thành công nhất của tác giả vì lời văn bình dị, đậm chất thơ và dào dạt cảm
xúc. Những nhân vật chính trong truyện thường là những người nghèo khổ, vất vả,
cuộc sống nhỏ bé nhưng có tấm lòng hiền hậu, tâm hồn tinh tế và đôn hậu. Qua
đó, tác phẩm đã thể hiện niềm yêu thương, trân trọng cuộc sống, con người và
thiên nhiên.
Tóm tắt sơ lược về Gió lạnh đầu mùa của Thạch Lam
Gió lạnh đầu mùa được xuất bản năm 1937, được kể theo ngôi thứ 3, sử dụng
phương thức biểu đạt tự sự kết hợp miêu tả và biểu cảm. Truyện kể về hai chị em
sinh ra trong một gia đình khá giả tên là Sơn và Lan, luôn hòa đồng và gần gũi
với những đứa trẻ trong phố huyện. Trong ngày trời chuyển lạnh, hai chị em được
mặc áo ấm ra chợ chơi thì gặp cô bé hàng xóm tên Hiên nằm co ro với quần áo
mỏng manh, rách tả tơi.
Thấy thế, hai chị em đã tặng cho Hiên chiếc áo bông cũ để sưởi
ấm qua mùa đông giá rét. Chi tiết này đã thắp sáng tình yêu thương, che chở và
giúp đỡ lẫn nhau giữa người với người. Đồng thời, truyện đã để nhiều cảm xúc
trong lòng độc giả, thấm thía từng nỗi khổ đau, bất hạnh với hoàn cảnh éo le
của người nghèo khổ. Qua đó thể hiện tình yêu thương bao la, sâu sắc, nồng ấm
và thiêng liêng, giúp con người thêm trân quý cuộc sống này hơn.
Bên cạnh nội dung ý nghĩa và giá trị, ngôn ngữ trong truyện đã
giúp tác phẩm Gió lạnh đầu mùa trở thành một trong
những tác phẩm xuất sắc nhất của nền văn học Việt Nam. Ngôn từ trong truyện
phong phú, ấn tượng và dào dạt cảm xúc trong tiếng Việt. Đồng thời, cách sử
dụng ngôn ngữ của Thạch Lam rất gần gũi, bình dị và dễ hiểu khác hoàn toàn với
những hình ảnh ước lệ tượng trưng ở giai đoạn văn học cổ.
Gió lạnh đầu mùa là tác phẩm thích hợp với
nhiều thế hệ bạn đọc với chất văn mộc mạc, bình dị mà gần gũi, tưởng chừng
thoáng qua nhưng đọng lại sâu sắc trong lòng. Chính vì thế tác phẩm đã có mặt
trong bộ “Việt Nam Danh tác”, khẳng định con đường văn chương và tạo nên nhiều
thành công cho tác giả.
Hy vọng rằng cuốn sách sẽ là món ăn tinh thần bổ ích, ý nghĩa và sâu sắc
cho các em học sinh trong dịp đón gió lạnh đầu mùa này. Sách hiện có tại
Thư viện trường ta, kính mời quý thầy cô giáo và các em học sinh tìm đọc.